Οικισμοί
Σκάλα
Η Σκάλα, είναι η καρδιά του νησιού. Με το καλά προφυλαγμένο και ασφαλές λιμάνι της, συνέβαλε στο διαμετακομιστικό εμπόριο
κυρίως μετά την καθιέρωση της σε επίσημο λιμάνι το 1600, που είχε σαν αποτέλεσμα την άνθιση της ναυτιλίας, του εμπορίου
και της τέχνης. Σήμερα η Σκάλα συμβάλει στην οικονομική, τουριστική και πολιτισμική ανάπτυξη της Πάτμου. Έχει 1415
μόνιμους κατοίκους και πλήρη αγορά με μεγάλη ποικιλία καταστημάτων. Ο επισκέπτης βρίσκει τα πάντα στα σύγχρονα μαγαζιά
της. Η καθημερινή και η νυχτερινή της ζωή έχουν πολλές επιλογές. Υπάρχει ποικιλία από εστιατόρια, μεζεδοπωλεία, καφέ,
μπαρ, κέντρα διασκέδασης. Στη Σκάλα υπάρχουν κτίρια επηρεασμένα από την Ιταλική αρχιτεκτονική που κτίστηκαν κατά τη
διάρκεια της κατοχής. Λειτουργεί επίσης μαρίνα για να
λιμενίζονται γιωτ και ιστιοπλοϊκά σκάφη.
Γροίκος
Σύγχρονος παραθαλάσσιος οικισμός, με αξιόλογη τουριστική υποδομή. Είναι κτισμένος σ ένα μαγευτικό κόλπο με θέα τη πέτρα της Καλικατσούς και έχει πλήρως οργανωμένη παραλία και μαγαζιά με ντόπια κουζίνα και υπέροχους μεζέδες
Κάμπος
Στην είσοδο του οικισμού, συναντά ο επισκέπτης την παραδοσιακή πλατεία του χωριού, με το σχολείο, την εκκλησία και εστιατόρια με ντόπια κουζίνα. Ο Κάμπος αποτελεί κομβικό σημείο για τις βόρειες παραλίες
Χώρα
Είναι η πρωτεύουσα του νησιού, σημείο αναφοράς της πολιτιστικής διαδρομής της Πάτμου και του κύρους της. Ο οικισμός της Χώρας άρχισε να δημιουργείται 50 χρόνια μετά από την ίδρυση της Μονής, για την προστασία της από τις επιδρομές των κουρσάρων. Μετά το 1453, 100 Βυζαντινές οικογένειες καταφεύγουν στη Χώρα, κτίζοντας τη δεύτερη συνοικία δυτικά της Μονής, τα Αλλοτινά. Εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής δεξιοτεχνίας αποτελεί κατά τους ειδικούς το λεγόμενο “έσω κάστρο”, ή “πεντάπυλη”, οχυρωματική ζώνη η οποία περιστοιχίζει τον Βυζαντινό οικισμό.
Η Χώρα, λόγω της ιστορίας της, της οικιστικής δόμησης και αρχιτεκτονικής, είναι πόλος έλξης επωνύμων και προσωπικοτήτων του διεθνούς τζετ σετ, οι οποίοι περνούν τις διακοπές τους την περίοδο του Πάσχα και του καλοκαιριού.
Τα σπίτια της είναι λευκά με επιβλητική και αρχοντική ομορφιά. Τα μαντώματα και τα καμαρικά των σπτιών της είναι εντυπωσιακά. Στη Χώρα, βρίσκει κανείς προσεγμένα μαγαζιά με ποικιλία τουριστικών κυρίως ειδών, εστιατόρια, γραφικά μεζεδοπωλεία και ατμοσφαιρικά μπαράκια.
Το ιστορικό καλντερίμι.
Για να πάει ο επισκέπτης από τη Σκάλα στη Χώρα, μπορεί να χρησιμοποιήσει το παλιό και ιστορικό καλντερίμι, το οποίο κατασκευάστηκε το 1819 επί Μητροπολίτου Σάρδεων Νεκταρίου και το οποίο προστατεύεται από την
